Sztuka zwięzłego języka, czyli jak napisać dobry artykuł

Artykuł – co to właściwie jest?

Zacznijmy od podstaw. Artykuł to forma pisemna, która ma na celu przedstawienie danego zagadnienia czy określonej tematyki. Posiada on formę zamkniętą, co oznacza, że jest logicznym wywodem posiadającym początek, rozwinięcie i koniec. W porównaniu do innych form pisemnych artykuł jest zwięzły i konkretny, co wynika z jego stosunkowo niewielkiej objętości.

Struktura, czyli jak budować artykuł

Każdy artykuł posiada ustaloną strukturę: tytuł, lead (czyli pierwszy akapit w formie streszczenia treści, wyróżniony graficznie), a następnie kolejne akapity rozwijające temat, rozdzielone przez śródtytuły. Każdy artykuł powinien posiadać zakończenie – np. w postaci podsumowania głównych wątków, wyciągnięcia wniosków czy też dobrej puenty.

W niektórych artykułach pojawia się również wprowadzenie (tuż za leadem), które ma na celu pobieżnie przedstawić tło, które jest potrzebne do zrozumienia głównego zagadnienia. Wstęp jest stosowany zazwyczaj, gdy tematyka nie stanowi powszechnej i ogólnodostępnej wiedzy dla czytelników. Dobrym przykładem będzie artykuł o konflikcie zbrojnym na Dalekim Wschodzie czy też rewolucyjna zmiana w obecnej technologii.

Różne rodzaje artykułów

Artykuł posiada wiele rodzajów: najbardziej znany to artykuł prasowy (mający charakter informacyjny, opiniotwórczy czy rozrywkowy). Może on przyjmować postać notatki, reportażu, relacji czy nawet eseju. Pozostałe rodzaje to artykuły: literackie, popularno-naukowe, naukowe czy wreszcie poradnikowe (często umieszczane na blogach). My skupimy się na trzech, które choć łączy wspólna geneza, rządzą się swoimi prawami.

Jak napisać artykuł prasowy?

Większość tekstów w gazecie stanowią artykuły informacyjne. Koncentrują się one na samych faktach, pisane są bezosobowo, bez prezentacji poglądów autora (do celów opiniotwórczych służy artykuł publicystyczny) i bez ozdobników stylistycznych. Ten styl może wydawać się nieco „suchy”, ale idealnie nadaje się do tworzenia prostego i zrozumiałego przekazu dla czytelnika. Ciekawy artykuł informacyjny powinien być również wyczerpujący, stąd też bazuje on na metodzie prostych pytań, których odpowiedzi powinny znaleźć się w treści artykułu. Te pytania to: Kto? Co? Dlaczego? Kiedy? Gdzie? Czym? Jak?

W przypadku artykułów prasowych mamy do czynienia z hierarchią treści – na samej górze najważniejsze i ogólne informacje, a coraz niżej treści bardziej szczegółowe i też mniej znaczące. Jak sprawdzić, czy nasz artykuł posiada odpowiednią strukturę? To bardzo proste – jeżeli wytniesz ostatnie akapity i artykuł informacyjny nadal będzie miał sens, to znaczy, że to zadanie wykonałeś bardzo dobrze.

Jak napisać artykuł naukowy?

Artykuł naukowy to bardzo specyficzna forma, która skierowana jest do ścisłego grona odbiorców (głównie do innych specjalistów z tej samej dziedziny). Charakteryzuje się ona obiektywizmem, ścisłością, specjalistycznym słownictwem, a także cytowaniem rzetelnych i wiarygodnych źródeł, głównie naukowych. Dlatego też integralną częścią każdego artykułu jest bibliografia, zamieszczona po wnioskach końcowych.

Ten specjalistyczny artykuł opiera się na metodzie naukowej, czyli jego napisanie poprzedzone jest zbieraniem danych, eksperymentami i analizą wyników. Metoda ta narzuca pewną strukturę artykułu przyjmującą następującą postać: wprowadzenie, przedstawienie celu badania, metodyki oraz prezentacja wyników i porównywanie ich z innymi badaniami. Na końcu znajdują się wnioski z przeprowadzonych badań, stanowiących podsumowanie artykułu.

Jak napisać artykuł na bloga lub swoją stronę internetową?

O ile artykuły naukowe i informacyjne trzymały odbiorcę na dystans, to artykuły na strony www stosują zupełnie odwrotną strategię, przechodząc od razu z czytelnikiem na „Ty”. Artykuły na blogach nie są przypadkowymi treściami, ale odpowiednio dobranymi do potrzeb i zainteresowań czytelników, które wiążą się z profilem danej strony. W przypadku e-sklepu ogrodniczego będą to wskazówki w pielęgnacji różnych gatunków roślin lub projektowanie ciekawych kwietników w ogrodzie, dla firmy prawniczej – artykuły dotyczące przepisów prawa w zakresie spraw spadkowych, rozwodowych czy związanych ze stosunkiem pracy. Artykuły te powinny zawierać frazy i słowa kluczowe (najlepiej umieszczone w tytule, leadzie i śródtytułach), które pozwolą na przypisanie ich do odpowiednich wyników wyszukiwania. Tym sposobem odbiorca otrzyma listę wiarygodnych i rzetelnych stron www, które posiadają informacje odpowiadające jego zapytaniu.

Główne cechy artykułu

Skoro poznaliśmy już strukturę i rodzaje, czas najwyższy, aby przyjrzeć się głównym cechom artykułu, które sprawiają, że jest on wartościowy i atrakcyjny dla czytelnika. Jak przyciągnąć uwagę, a następnie ją jak najdłużej utrzymać?

Dobry artykuł powinien posiadać mocny tytuł!

Mocny tytuł artykułu w tym wypadku oznacza intrygujący, przyciągający uwagę, zawierający esencję. Nie bez powodu tytuły artykułów w gazetach składają się z pogrubionych, wielkich i do tego jeszcze drukowanych liter. Nawet jeżeli sam artykuł nie zawiera szczególnych rewelacji, może przyciągnąć uwagę swoim ciekawym tytułem. Z pomocą przychodzą nam gry słowne, skojarzenia, zdania w formie otwartych pytań. Na przykład: informacja z kroniki policyjnej o zatrzymaniu nieletniego posiadającego marihuanę, może nosić tytuł „Policja skosiła mu trawę”. Z kolei artykuł o paniach zajmujących się robótkami może być opatrzony takimi ciekawymi tytułami jak: „Wyszło szydełko z worka!”, „Niezwykły splot zmienił nudę w pasję”, „Jak doszło do tego rękodzieła?”. Ich forma zdecydowanie lepiej przyciąga uwagę niż tytuły: „Nieletni zatrzymany za posiadanie narkotyków” czy „Szydełkowe robótki pań z koła gospodyń wiejskich”.

Tytuły artykułów poradnikowych mają zupełnie inną formę i funkcję, powinny stanowić odpowiedź na potrzeby czytelnika, który w sieci poszukuje informacji. Jak napisać dobry artykuł? Jak zrobić pyszne naleśniki? Jak wypełnić roczne rozliczenie PIT? Jak wyrejestrować przez internet sprzedany samochód?

Ciekawe tytuły artykułów – przyciągają uwagę, jasno skonkretyzowane – pomagają poszukującym informacji, nudne… cóż pozostają nieprzeczytane.

Dobry artykuł powinien posiadać światło

Zwarty tekst będzie trudny do przełknięcia przez czytelnika. Dlatego też warto zadbać o odpowiednie „prześwity” pomiędzy kolejnymi akapitami. Dlatego też koniecznie stosuj nagłówki, listy z numeracją czy punktami, pogrubiaj słowa kluczowe lub ważne informacje. Tym sposobem nasz tekst przestanie być ścianą tekstu, ale ciekawie zaprojektowaną kompozycją ze słów, zdań i akapitów.

Dobry artykuł powinien być na temat!

Wydaje się to być oczywiste, ale w praktyce różnie z tym bywa. Dygresje, które znacznie odbiegają od głównego tematu, „lanie wody” czy pobieżność w przedstawieniu głównego zagadnienia – to częste błędy popełniane przy pisaniu artykułu. Dobry artykuł powinien dostarczać wartościowej i przydatnej wiedzy na temat poruszanego zagadnienia.

Dobry artykuł powinien być płynnie napisany!

Pomogą w tym odpowiednie przejścia pomiędzy kolejnymi zagadnieniami, które mogą mieć postać nawiązania do poprzedniego akapitu czy też odniesienie się do treści prezentowanych powyżej (np. podobnie, w odróżnieniu do, kolejnym aspektem itd.). Stosowanie łańcucha przyczynowo - skutkowego będzie również skutecznym zabiegiem, czytelnik nie pogubi się w artykule nawet o dość zawiłej i skomplikowanej tematyce.

Ciekawy artykuł powinien być unikatowy i oryginalny

Przystępując do pisania artykułu, nadaj mu swój własny styl, podpieraj go przykładami z własnego życia czy swoimi sprawdzonymi „lifehackami”. Twój tekst powinien się wyróżniać spośród setki innych o tej samej tematyce. Z pewnością docenią to Twoi czytelnicy, a i wyszukiwarka Google potraktuje Twój tekst nie jako spam, ale jako unikatowy content.

Dobry artykuł powinien być zwięzły

W gazetach długość artykułu ograniczało przeznaczone dla niego miejsce. Wraz z rozwojem portali internetowych ta kwestia przestała być technicznym problemem. Niezależnie jednak od tych możliwości warto pisać artykuły zwięzłe i krótkie. Pisanie monografii mija się z celem, ponieważ artykuł z zasady jest krótką formą wypowiedzi. Po drugie: czytelnik nie przeczyta go do końca, być może nawet po pierwszych akapitach porzuci lekturę. Nie jest to związane z jakością tekstu, po prostu artykuły zamieszczane w internecie czytane są przez nas pobieżnie. Naszą uwagę przykuwają śródtytuły, a pozostałą treść skrolujemy w poszukiwaniu interesującego nas fragmentu, a potem… przerzucamy się na kolejny artykuł.

Jak sam widzisz, pisanie artykułów wymaga pewnego wysiłku. Nie obawiaj się jednak, że nie podołasz temu zadaniu – to praktyka czyni mistrza. Szlifowanie swojego indywidualnego stylu oraz rozwijanie warsztatu pisarskiego wymaga czasu. Dzięki naszym radom, jak napisać dobry i ciekawy artykuł, z pewnością będzie to zadanie dużo łatwiejsze!